De que todo quedou atado e ben atado

Esta cuestión de que o rei xubilado se marche de vacacións a non se sabe onde, tenche máis de volta e media. Tiven ocasión de falar con el -escribirase El?- en varias ocasións e saquei unha conclusión moi persoal: Nin a Transición foi o que se nos dixo, nin como se nos contou; aínda que, efectivamente, o que importa é que a Constitución de 1978 está aí e no seu abano de recoñecemento de dereitos fundamentais resulta unha norma suprema moderna, e, realmente, significou un avance na consideración dos dereitos individuais, absolutamente homologable a nivel mundial.

Outra cousa diferente son diversos títulos desta Lei de leis. E, particularmente, o referido á Coroa e á figura do Rei. Empezando por este, en relación co status xurídico de seu, temos que ler o artigo 56.3 da CE, do que se fan moi diversas interpretacións. O texto é sinxelo. Di, literalmente: “A persoa do Rei é inviolable e non está suxeita a responsabilidade. Os seus actos estarán sempre refrendados”. Non pon máis, nin menos. Hai expertos neste ámbito do Dereito que consideran que esa dicción impide xulgalo e castigalo en calquera caso. É dicir, que goza de irresponsabilidade absoluta -non vai con retranca- para actos da súa vida pública como órgano do Estado pero tamén da súa vida privada; e de inmunidade diante dos tribunais.

Para min, un desiderátum sobre o contido deste precepto significaría que o Rei é inviolable ou irresponsable só polos actos refrendados polo Presidente do Goberno ou polos Ministros. Unha cuestión que parece lóxica porque o Rei non ten facultades de goberno e que asine normas non quere dicir que sexa responsable do contido delas, responsabilidade que corresponderá aos membros de goberno competentes -serán estes os culpables-.

Os actos delituosos

O que non me parece que encaixe é que non responda polos actos privados. Hai que dicir que parece claro que para os feitos cometidos despois da abdicación xa non goza de inmunidade porque a Lei Orgánica do Poder Xudicial permite expresamente que sexa xulgado polo Tribunal Supremo. A pregunta é se se poderá, ou puido, xulgar polos actos delituosos, se os houbo e non están prescritos, cometidos na súa vida privada durante o tempo que exerceu a Xefatura do Estado. A iso hai que engadir que é un home casado sometido ás regras do Código Civil e non se sabe moi ben se eses fondos tan inxentes son, ou non, gananciais. Tampouco me parece que a inmunidade alcance á consorte, con tódolos respectos para a súa presunción de inocencia.

A inmunidade do Rei xubilado non se pode dicir, en todo caso, que sexa inconstitucional porque a Constitución non pode conter normas inconstitucionais. E, en relación con isto, estase a propor por diversos sectores políticos a instauración da República.

Na teoría todos, por moito pragmatismo que se lle bote por diante, somos conceptualmente republicanos porque, falar, como se vén falando, de que temos unha monarquía moderna é un oxímoro e interpretar esta institución con criterios actuais sempre xerará un certo estupor.

A instauración da República 

O problema para a instauración da República, que se torna imposible pola cantidade de temas prioritarios, particularmente sociais, que hai que afrontar, tamén está na composición das Cortes.

Para suprimir o réxime monárquico da Constitución, incluso no caso de abdicación, Congreso e Senado terían que aprobar esa reforma por dous terzos e disolvérense. Ademais, as novas Cortes haberían de ratificar a decisión, aprobar o novo texto por maioría de dous terzos, sometelo a referendo e gañalo.

Non vexo que a actual composición das Cortes estea polo labor, por moito que os ideais sexan os ideais. Nin hai iniciativa parlamentaria nese senso. @mundiario