Alcoa: O alto consumo e o prezo da electricidade como desculpa (3)
Alcoa de San Cibrao é un xigante de consumo eléctrico, o primeiro consumidor industrial de Galicia e un dos grandes do Estado. Non declara a electricidade que necesita nin sequera no Rexistro Estatal de Emisións Contaminantes, PRTR, pero coñecemos que no ano 2012 precisaba máis de 3.500.000 Mwh/ano, electricidade que chegaría para abastecer durante un ano a nivel doméstico ao conxunto das cidades de Vigo, A Coruña, Santiago, Ourense, Pontevedra, Ferrol e Lugo.
Alcoa é un xigante devorando electricidade, no 2012 o seu consumo representaba o 18,5% da demanda galega (18.970.390 MWh) e chegaba ao 63,2% do consumo total de enerxía eléctrica na provincia de Lugo (5.536.372 Mwh). Necesita case a metade da electricidade producida nas centrais térmicas de carbón de Endesa -As Pontes- ou o 32% da produción eléctrica vertida á rede pública polas térmicas de Endesa e Naturgy. O consumo eléctrico de Alúmina-Aluminio non para de aumentar, si no ano 2012 necesitaba 3.500.000 Mwh de electricidade, no ano 2018 consume máis de 3.700.000Mwh con similares porcentaxes a respecto do consumo total.
China é o primeiro produtor mundial de aluminio con aproximadamente o 50% do total fabricado no globo, e son tamén grandes produtores: Rusia, Canadá, India, Emiratos Árabes, Australia, Estados Unidos e en Europa: Alemaña, Islandia e Noruega. Alúmina-Aluminio en Lugo perdeu importancia co paso dos anos, agora despois de 40 anos en funcionamento as industrias – as industrias en xeral– vólvense obsoletas e ineficientes e ou ben as modernizan/transforman/modifican ou pechan e moito máis neste momento que a tecnoloxía de obtención de aluminio está cambiando. Alcoa e a inglesa Rio Tinto en colaboración con Apple desenvolveron unha nova tecnoloxía experimentada xa en Pensilvania para obter aluminio con maior eficiencia, custos menores e moita menor contaminación, o que representa un aumento de ganancias na empresa, xa se implantará comercialmente no ano 2024. Polo que podemos preguntarnos: Chega con regarlle centos de millóns de euros para que se queden ? Podían modificar esta planta para con nova tecnoloxía xerar menos contaminación e consumir moita menos electricidade?
O Goberno trata ben as electrointensivas
A industria de aluminio beneficiouse sempre de tarifas eléctricas especiais por ser gran consumidora, antes tiña a tarifa G4 , logo a tarifa de interrumpibilidade, no 2018 beneficiouse coa suspensión temporal do imposto de xeración e na actualidade suma ademais a compensación indirecta por dióxido de carbono. As cantidades que se manexan son moi elevadas, esta última compensación do Goberno alcanza 172 millóns de euros a repartir entre as electrointensivas cando cinco meses antes só ian ser 91 millóns. As multinacionais electrointensivas sempre conseguiron aproveitarse de tarifas especiais e subvencións do Goberno, proba disto é que obtiveron nos últimos dez anos só pola interrumpibilidade- disposición a desconectarse da rede en caso necesario- a escandalosa cifra de 4.400 millóns de euros, tocándolle a Alcoa unha parte notable aínda sendo unha empresa contaminante e que nin sequera cotiza en Galicia.
Pero nunca están contentas, no ano 2014 Alcoa lidera o descontento por as poxas de interrumpibilidade e ameazou de peche, ao final o esforzo reivindicativo merecería a pena xa que ese ano lograría unha substanciosa cantidade económica (segundo os medios 142 millóns de euros para Avilés e A Coruña ), cifras similares obtería en anos sucesivos . As poxas para as electrointensivas no segundo semestre do 2019 representan unha retribución anual de 196 millóns de euros – un ano antes era moi superior, un 40% máis- e o propio Goberno ante a constante protesta dos traballadores está para aprobar despois das eleccións o “Estatuto para os consumidores electrointensivos” co animo de contentalas pagando cada vez máis.
O prezo da electricidade
Estamos acostumados a escoitar as industrias electrointensivas como Alcoa, aos seus traballadores e tamén ao Clúster empresarial (Asociación de Empresas con Gran Consumo de Enerxía) que o prezo que pagan as grandes consumidoras de electricidade polo seu abastecemento é moi alto comparándose con Franza, Alemaña ou outros países da UE, pero a realidade segundo a fonte estadística Eurostat e os Informes da patronal catalana Pimec non parece que sexa así, en todo caso e asi si nos comparamos no gran consumo (máis de 150.000 Mwh) con Franza ou Noruega onde a diferencia supera 20 euros pero é falso si nos comparamos con Italia, Inglaterra, Hungría, Eslovaquia ou Irlanda, xa que en algún destes países poden duplicar a tarifa de España e todos os países citados superan o que paga Alumina por Kwh ou Mwh, como pode verse neste cadro:
Os prezos da electricidade para industria electrointensiva no Estado Español no primeiro semestre do 2019 estivo por baixo do prezo medio da Unión Europea. Tendo en conta os impostos e gravames - fonte Eurostat- en España estaba máis barata a electricidade para os grandes consumidores -nos tres principais tramos en que se clasifica a electrointensividade- que en Alemaña, Italia, Inglaterra, Dinamarca, Irlanda ou Eslovaquia e estaba máis cara que en Franza, Noruega ou Países Baixos. De calquera forma o prezo medio da electricidade en electrointensivas na UE-28 era máis alto que o prezo de España – ver Cadro I- e no caso das hiperconsumidoras como Alúmina-Aluminio o prezo que pagaba por Mwh era de case 4 euros menos que a media Europea e moi inferior ao prezo de Inglaterra, Dinamarca , Irlanda ou Eslovaquia.
Segundo a Asociación de pequenos e medianos empresarios cataláns –Pimec– ao estudar os prezos da electricidade en Europa entre 2014-2018 (fonte Pimec Nº 8/2019 , julio 2019.) en España afirman: “ las empresas menos consumidoras de electricidad (<20 Mwh) son las que la pagan más cara de toda Europa”, chega a ser un 36% máis elevados que a media de Alemaña, Franza, Italia ou Inglaterra. Pero cando se alcanzan tramos comprendidos entre 2000-20.000 Mwh ou 20.000-70.000 Mwh os prezos por consumo no período dos catro anos en España estaban por baixo dos de Alemaña, Italia ou Inglaterra , eso si por riba dos de Franza. Quen fai peticións e solicita rebaixas para a pequena e mediana industria galega que consume no tramo inferior a 20 Mwh/ano?
O custo ecolóxico de empresas que están de paso
Alcoa presume de que as fábricas en Noruega e Islandia están alimentadas con enerxía renovábel hidráulica e xeotérmica. En Galicia Alúmina-Aluminio abastecíase electricamente da térmica de carbón de As Pontes, a industria máis contaminante de España en dióxido de carbono e unha das máis importantes de Europa e durante anos gran emisora de dióxido de xofre e óxidos de nitróxeno responsables da choiva ácida que sufrimos nos ecosistemas.
> En cantos millóns de euros cuantificamos as perdas na agricultura, forestal, materiais e corrosión pola produción eléctrica que consumen en Alcoa?
> En canto valoramos os efectos na saúde que produce a contaminación directa da industria e a indirecta do alto consumo eléctrico en 40 anos de funcionamento?
> Que vai suceder co encoro de lodos vermellos cando a empresa decida pechar a balsa?
Estas e outras moitas preguntas están no aire, a empresa nunca tivo interese nin na contaminación nin no aforro enerxético, e por suposto menos en instalar medios de produción propios de electricidade. As multinacionais electrointensivas que están de paso sáelles mellor premer polas axudas e subvencións e para eso tamén están os traballadores. Mentres a multinacional americana contamina os galegos pagamos os custos sociais, e as axudas e subvencións que recolle do Goberno para a enerxía eléctrica ou por custos indirectos de gases inverndoiro pagámolas todos os cidadáns , pero non esquezamos que as electrointensivas en Galicia so representan da orde do 2% dos traballadores industriais.
Non sería mellor axudar e beneficiar as industrias menos contaminantes e con raíces galegas, que cotizan no país e apoiar a 170.000 traballadores que nelas traballan? Non esquezamos que temos preto de 13.000 pequenas e medianas empresas. @mundiario